Di tích lịch sử văn hóa đền làng Đồng Kỵ

25 Tháng 11, 2025 | Di tích lịch sử văn hóa

Đền làng Đồng Kỵ nằm trong cụm di tích đình - đền - chùa Đồng Kỵ, thuộc phường Đồng Nguyên, tỉnh Bắc Ninh.Mặt đền quay hướng Tây, phía trước nhìn ra sông Ngũ Huyện Khê. Khuôn viên đền rộng lớn trồng nhiều cây lâu năm, đặc biệt rất nhiều cây gỗ sưa. Đây là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về tín ngưỡng thờ Thành hoàng làng. Vẻ đẹp tĩnh lặng, uy nghi của ngôi đền cùng với khói hương nghi ngút tạo nên một không gian trầm mặc, đầy linh thiêng.

Đền Đồng Kỵ

Theo tài liệu ở địa phương ngôi đền có lịch sử khởi dựng từ lâu đời, niên hiệu Tự Đức (1848 - 1883) được tu sửa. Kiến trúc hiện nay của đền mang đặc điểm nghệ thuật của thời Nguyễn.

Tòa Đền chính quy mô kiến trúc chữ Tam gồm 3 tòa nằm song song: Hậu cung (Nhà Nhất) ; nhà Nhị ; nhà Tam. Kết cấu bộ khung chịu lực các tòa bằng gỗ mang dấu ấn kiến trúc thời Nguyễn. Tòa nhà nhất 5 gian có kiến trúc bình đầu bít đốc tay ngai, hai bên là hai cột trụ lồng đèn, đỉnh nóc trang trí lưỡng long chầu nhật. Tòa nhà nhị và Hậu cung, mỗi tòa 5 gian. Hai bên phía sau đền là 2 nhà Tả vu, Hữu vu. Bên phải Đền là ban thờ Thần Nông - vị thần bảo hộ cho sản xuất nông nghiệp của cứ dân địa phương.

Đền Đồng Kỵ thờ thành hoàng làng Đức Thành Thiên Cương, có công đánh giặc Ân vào thời Hung Vương thứ 6. Nơi đây hiện còn bảo lưu được nhiều di vật cổ phong phú: sấu đá, đồ thờ tự, hoành phi câu đối. Đặc biệt trong đền còn lưu giữ được 13 đạo sắc phong thần do các đời vua Lê và Nguyễn phong tặng cho vị thành hoàng làng.

Ban thờ Thần Nông – vị thần bảo hộ Nông nghiệp của nhân dân, thể hiện tín ngưỡng của các làng Việt cổ xưa

Cùng với đình và chùa, đền Đồng Kỵ cùng chung ngày sự lệ vào ngày mùng 4 tháng Giêng hàng năm. Ngay từ sáng ngày mùng 3, các ông đám, bà đám cùng nhân dân làng Đồng Kỵ khăn áo chỉnh tề tổ chức lễ rước Thánh từ Đền về Đình để mở hội. Ngoài ra, vào các ngày tuần sóc đúng 5h sáng, các quan đám đại diện dân làng tiến hành làm lễ tại đền và ban thờ Thần Nôn cầu quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, người khang vật thịnh.

Với những giá trị văn hóa trên, đền được Bộ Văn hóa- Thông tin xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá - Quyết định số 28 - VH/QĐ ngày 18/01/1988.